13 dakikada okunabilir.
Kripto Para Nedir?
Kripto Para Nedir? Kripto Paralar Neden Önemli? Kripto Paralar Gerçek Bir Devrim Mi Yoksa Balon Mu?
İçindekiler
- Kripto Para Nedir?
- Kripto ParaLar Nasıl Çalışırlar?
- Kripto para birimi nedir?
- Kripto Para Madenciliği Nedir?
- Kripto Paralar Nasıl Kazanılır?
- Kripto Paralarda Fikir Birliği Nedir?
- Kripto Paralardaki Devrimci Özellikler
- Kripto Para Birimlerinin İşlemsel Özellikleri Nelerdir?
- Kripto Para Birimlerinin Parasal Özellikleri Nelerdir?
- Kripto Para Birimlerini Anlamak: Yeni Bir Ekonominin Doğuşu
- Kripto Paralara Son Bir Bakış
Kripto Para Nedir?
Kripto para, finansal işlemleri yürütmek için kriptografik işlevleri kullanan İnternet tabanlı bir değişim aracıdır. Kripto para birimleri, merkeziyetsizlik, şeffaflık ve değişmezlik elde etmek için blok zinciri teknolojisinden yararlanır. Bir kripto para biriminin en önemli özelliği, herhangi bir merkezi otorite tarafından kontrol edilmemesidir: Blok zincirinin merkezi olmayan yapısı, kripto para birimlerini teorik olarak eski hükümet kontrol ve müdahalelerinin dışında bırakacak şekilde serbest piyasa modeline uygun hale getirir. Kripto para birimleri, özel ve genel anahtarlar kullanılarak doğrudan iki taraf arasında gönderilebilir. Bu transferler, kullanıcıların geleneksel finans kurumları tarafından talep edilen yüksek ücretlerden kaçınmasına olanak tanıyan minimum işlem ücreti ile yapılabilir. Bugün kripto para birimleri çoğu insan tarafından bilinen küresel bir fenomen haline geldi. Bu kılavuzda, kripto para birimleri ve bunların küresel ekonomik sisteme katabilecekleri hakkında bilmeniz gereken her şeyi size anlatacağız.
"Sanal para birimleri, belki de en önemlisi Bitcoin, bazılarının hayal gücünü yakaladı, diğerlerinin arasında korku yarattı ve geri kalanımızın kafasını karıştırdı."
-Thomas Carper, ABD Senatörü
Günümüzde, büyük bir banka, büyük bir muhasebe firması, önde gelen bir yazılım şirketi veya kripto para birimlerini araştırmamış, bununla ilgili bir makale yayınlamamış veya sözde bir blok zinciri projesi başlatmamış bir hükümet bulmakta zorlanacaksınız. Ancak alım-satım gürültüsü ve sınırlı bilgi veren basının ötesinde insanların çoğunluğu - hatta bankacılar, danışmanlar, bilim adamları ve geliştiriciler bile- kripto para birimleri hakkında çok sınırlı bilgiye sahiptirler. Hatta çoğu zaman temel kavramları bile anlamakta zorlanırlar. Öyleyse tüm hikayeyi birlikte gözden geçirelim. Nedir bu kripto para?
Kripto Paralar Nasıl Çalışırlar?
Çok az insanın bildiği çok önemli bir bilgi sürekli göz ardı edilir, ancak kripto para birimleri başka bir buluşun yan ürünü olarak ortaya çıktı. İlk ve hala en önemli kripto para olan Bitcoin'in bilinmeyen mucidi Satoshi Nakamoto hiçbir zaman bir para birimi icat etmeyi amaçlamadı. Satoshi, 2008 sonlarında Bitcoin ile ilgili yaptığı açıklamada, "Bir Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi" geliştirdiğini söyledi.
Satoshi'nin amacı bir şeyler icat etmekti yalnızca. Dijital para üretmek isteyen insanlar ise Satoshi'nin bulduğu bu sistemden önce bunu nasıl başarabileceklerini bilmiyorlardı. Satoshi 2009 yılında SourceForge'da Bitcoin hakkında bir duyuruda bulundu:
“Çifte harcamayı önlemek için eşler arası bir ağ kullanan yeni bir elektronik nakit sistemi olan Bitcoin'in ilk sürümünü duyuruyorum. Hiçbir sunucu veya merkezi otoriteye bağlı olmayan tamamen merkeziyetsiz bir sistemdir.”
Satoshi'nin icadının en önemli parçası, merkezi olmayan bir dijital nakit sistemi kurmanın bir yolunu bulmasıydı. Doksanlı yıllarda, dijital para yaratmak için birçok girişimde bulunuldu, ancak hepsi başarısız oldu. Tüm merkezi girişimlerin başarısız olduğunu gördükten sonra Satoshi, merkezi bir varlık olmadan dijital bir nakit sistemi kurmaya çalıştı. Dosya paylaşımı için Eşler Arası bir ağ gibi çalışan sistem. Bu karar kripto para biriminin doğuşu oldu. Satoshi'nin dijital parayı gerçekleştirmek için bulduğu eksik parça buydu. Nedeni biraz teknik ve karmaşıktır, ancak anlarsanız, kripto para birimleri hakkında çoğu insandan daha fazla bilgi sahibi olacaksınız. Öyleyse, bunu olabildiğince kolaylaştırmaya çalışalım.
Kripto para birimi nedir?
Kripto para birimleri etrafındaki tüm gürültüyü ortadan kaldırır ve bunu basit bir tanıma indirgerseniz, bunu bir veritabanında yalnızca belirli koşulları yerine getirmeden kimsenin değiştiremeyeceği sınırlı girişler olarak görürsünüz. Bu sıradan görünebilir, ama ister inanın ister inanmayın: bir para birimini tam olarak böyle tanımlayabilirsiniz.
Banka hesabınızdaki parayı ele alın: Yalnızca belirli koşullar altında değiştirilebilen bir veritabanındaki girişlerden daha fazlası mıdır? Fiziksel madeni paralar ve banknotlar bile alabilirsiniz: Bunlar, yalnızca fiziksel olarak madeni paralara ve banknotlara sahip olduğunuz koşulla eşleşirseniz değiştirilebilen halka açık bir fiziksel veritabanındaki sınırlı girişlerden başka bir şey değildir. Para, bir tür hesap, bakiye ve işlem veritabanına doğrulanmış bir girişle ilgilidir.
Dolayısıyla, doğru bir tanım vermek gerekirse - Kripto para birimi, finansal işlemleri yürütmek için kriptografik işlevleri kullanan internet tabanlı bir değişim aracıdır. Kripto para birimleri, merkeziyetsizlik, şeffaflık ve değişmezlik elde etmek için blok zinciri teknolojisinden yararlanır.
Kripto Para Madenciliği Nedir?
Kripto para birimlerinin veritabanlarını yöneten mekanizmaya bir göz atalım. Bitcoin gibi bir kripto para birimi, bir eşler ağından oluşur. Her eş, tüm işlemlerin ve dolayısıyla her hesabın bakiyesinin tam geçmişinin bir kaydına sahiptir. İşlem, "Bob X Bitcoin'i Alice'e verir" yazan ve Bob'un özel anahtarı ile imzalanan bir dosyadır. Bu, özel bir şey değil, temel açık anahtar şifrelemesidir. İmzalandıktan sonra, ağda bir işlem yayınlanır ve bir eşten diğer her bir eşe gönderilir. Bu temel p2p teknolojisidir. İşlem neredeyse tüm ağ tarafından hemen bilinir. Ancak belirli bir süre sonra onaylanır.
Onay, kripto para birimlerinde kritik bir kavramdır. Kripto para birimlerinin tamamen onayla ilgili olduğunu söyleyebiliriz. Bir işlem onaylanmadığı sürece beklemede ve sahte olabilir. Bir işlem onaylandığında, değiştirilemez hale gelir. Artık taklit edilemez, tersine çevrilemez, tarihsel işlemlerin değişmez kaydının bir parçasıdır: işte buna “Blok Zinciri Teknolojisi” denir.
İşlemleri yalnızca madenciler onaylayabilir. Bu onların kripto para birimi ağındaki işidir. İşlemleri alıp, yasal olarak damgaladıktan sonra ağa yayarlar. Bir işlem bir madenci tarafından onaylandıktan sonra, her düğüm onu veritabanına eklemelidir. Böylece işlem Blockchain'in bir parçası haline gelmiş olur. Bu iş için madenciler, Bitcoin gibi bir kripto para belirteci ile ödüllendiriliyor. Madencinin faaliyeti kripto para birimi sisteminin tek ve en önemli parçası olduğundan, bu konuyu biraz daha detaylı incelememiz gerektiği kanısındayım.
Önümüzdeki birkaç yıl içinde, ulusal hükümetlerin, insanların merkezi dijital para birimleri kullanarak işlem yaptıkları nakitsiz bir toplum kurma yönünde büyük adımlar attığını göreceğiz. Eşzamanlı olarak, merkezi olmayan kripto para birimleri - hatta bazılarının daha zor para olarak gördüğü - tüm sektörlerden artan kullanım görecek."
-Caleb Chen London Trust Media
Kripto Paralar Nasıl Kazanılır?
Prensip olarak herkes madenci olabilir. Merkezi olmayan bir ağın bu görevi devretme yetkisi olmadığından, bir kripto para biriminin bir iktidar partisinin onu kötüye kullanmasını önlemek için bir tür mekanizmaya ihtiyacı vardır. Birinin binlerce eş yarattığını ve sahte işlemler yaydığını hayal edin. Sistem hemen bozulur. Bu yüzden Satoshi, madencilerin bu göreve hak kazanmak için bilgisayarlarının bazı işlerine yatırım yapmaları gerektiği kuralını koydu. Aslında, yeni bloğu selefine bağlayan bir kriptografik fonksiyonun ürünü olan bir hash bulmaları gerekiyor. Buna Çalışma Kanıtı denir. Bitcoin'de SHA 256 Hash algoritmasına dayanır.
SHA 256 ile ilgili ayrıntıları detaylı olarak bilmenize -eğer bir madenci olmayacaksanız- gerek yok. Madencilerin çözmek için yarıştığı bir kriptolojik bulmacanın temeli olduğunu bilmeniz yeterli. Bir çözüm bulduktan sonra, bir madenci bir blok oluşturabilir ve onu blok zincirine ekleyebilir. Bir teşvik olarak, kendisine belirli sayıda Bitcoin veren bir coinbase işlemi ekleme hakkına sahiptir. Piyasa içerisinde geçerli Bitcoin oluşturmanın tek yolu budur.
Bitcoin'ler yalnızca madenciler bir kriptografik bulmacayı çözerse oluşturulabilir. Bu bulmacanın zorluğu, tüm madencinin yatırdığı bilgisayar gücü miktarını artırdığından, belirli bir süre içinde oluşturulabilen yalnızca belirli bir miktarda kripto para belirteci vardır. Bu, ağdaki hiçbir eşin kıramayacağı fikir birliğinin bir parçasıdır.
Kripto Paralarda Fikir Birliği Nedir?
Dijital para işlemlerini gerçekleştirmek için hesaplar, bakiyeler ve işlemleri içeren bir ödeme ağına ihtiyacınız vardır. Anlaşılması kolay. Her ödeme ağının çözmesi gereken önemli bir sorun, sözde çifte harcamayı önlemektir: bir varlığın aynı miktarı iki kez harcamasını önlemek. Genellikle bu, bakiyelerin kaydını tutan merkezi bir sunucu tarafından yapılır. Merkezi olmayan bir ağda, bu sunucuya sahip değilsiniz. Yani bu işi yapmak için ağın her bir varlığına ihtiyacınız var. Ağdaki her eşin, gelecekteki işlemlerin geçerli olup olmadığını veya iki kat harcama girişimi olup olmadığını kontrol etmek için tüm işlemleri içeren bir listeye sahip olması gerekir. Ancak bu varlıklar bu kayıtlar hakkında nasıl fikir birliğine varabilir?
Ağı paylaşanlar tek bir küçük bakiye konusunda bile aynı fikirde değilse, her şey bozulur. Mutlak bir fikir birliğine ihtiyaçları vardır. Genellikle, dengelerin doğru durumunu bildirmek için merkezi bir otoriteye danışırsınız. Fakat merkezi bir otorite olmadan nasıl fikir birliğine varabilirsiniz? Satoshi bir anda ortaya çıkana kadar kimse bu sorunun cevabını bilmiyordu. Aslında kimse bunun mümkün olabileceğine bile inanmıyordu. Satoshi bunun olabileceğini kanıtladı. En büyük yeniliği, merkezi bir otorite olmadan fikir birliğine varmaktı. Kripto para birimleri bu çözümün bir parçasıdır - çözümü heyecan verici, büyüleyici kılan ve tüm dünyada yayılmasına yardımcı olan kısım.
"Şu anda altında savaşacak başka kavgalarımızın olduğu bu insani gelişme anlatısıdır ve Bitcoin aleminde temelde para ve devletin ayrılması olduğunu söyleyebilirim."
-Erik Voorhees, Kripto Para Girişimcisi
Kripto Paralardaki Devrimci Özellikler
Gerçekten düşünürseniz, hesaplar ve bakiyeler hakkında fikir birliği sağlayan merkezi olmayan bir eşler ağı olan Bitcoin, banka hesabınızda gördüğünüz rakamlardan daha fazla bir para birimidir. Bu sayılar, bir veritabanındaki girişlerden daha fazlasıdır - görmediğiniz kişiler ve bilmediğiniz kurallar tarafından değiştirilebilen bir veritabanıdır.
Temel olarak, kripto para birimleri, merkezi olmayan konsensüs veritabanlarında belirteçle ilgili girdilerdir. Bunlar “CRYPTOcurrencies” (Kripto para birimleri) olarak adlandırılır çünkü fikir birliği tutma süreci güçlü kriptografi ile güvence altına alınmıştır. Kripto para birimleri kriptografi üzerine inşa edilmiştir. İnsanlar veya güvenle değil, matematikle güvence altına alınırlar. Evinize bir asteroidin düşmesi, bir bitcoin adresinin ele geçirilmesinden daha olasıdır. Kripto para birimlerinin özelliklerini açıklarken, işlemsel ve parasal özellikler arasında ayrım yapmamız gerekir. Çoğu kripto para birimi ortak bir özellik kümesini paylaşırken, bu özellikler değişmez değillerdir.
Kripto Para Birimlerinin İşlemsel Özellikleri
1.Geri alınamaz
Onaylandıktan sonra bir işlem geri alınamaz. Kimse tarafındanbu işlem gerçekleştirilemez. Ne siz, ne bankanız, ne Amerika Birleşik Devletleri başkanı, ne Satoshi, ne de madenciniz. Kimse. Para gönderirseniz gönderirsiniz. Paranızı bir dolandırıcıya gönderirseniz veya bir bilgisayar korsanı bilgisayarınızdan çaldıysa, kimse size yardım edemez. Bu noktada bir güvenlik ağının varlığından söz edilemez.
2.Anonim
Ne işlemler ne de hesaplar gerçek dünya kimlikleriyle bağlantılı değildir. Bitcoin'leri, rastgele görünen yaklaşık 30 karakterlik zincirler olan adresler üzerinden alırsınız. İşlem akışını analiz etmek genellikle mümkün olsa da, kullanıcıların gerçek dünya kimliğini bu adreslerle ilişkilendirmek her zaman mümkün değildir.
3.Hızlı ve Küresel
İşlemler ağda neredeyse anında yayılır ve birkaç dakika içinde onaylanır. Küresel bir bilgisayar ağında meydana geldiklerinden, fiziksel konumunuza tamamen bağımsızdırlar. Bitcoin'i komşunuza veya dünyanın öbür ucundaki birine göndermeniz arasında hiçbir fark yoktur.
4.Güvenli
Kripto para birimi fonları bir açık anahtarlı kriptografi sisteminde kilitlenir. Yalnızca özel anahtarın sahibi kripto para birimi gönderebilir. Güçlü kriptografi ve büyük sayıların büyüsü bu düzeni bozmayı imkansız kılar. Bitcoin adresi Pentagon'dan bile daha güvenlidir.
5.İzinsiz
Kimseden kripto para birimi kullanmasını istemenize gerek yok. Herkesin ücretsiz olarak indirebileceği bir yazılımdır. Kurduktan sonra, Bitcoin veya diğer kripto para birimlerini alıp gönderebilirsiniz. Seni kimse engelleyemez.
Altın standardına göre hala oldukça yeni ve istikrarsız olsa da, kripto para birimi kesinlikle çekiş kazanıyor ve kesinlikle önümüzdeki birkaç yıl içinde daha normalleştirilmiş kullanımlara sahip olacak. Şu anda, özellikle, seçim sonrası piyasadaki belirsizlikle birlikte popülaritesi artıyor. Anahtar, alıcılar / yatırımcılar için koruma önlemleri ve korumalar geliştirmek de dahil olmak üzere (kripto içeren her şeyde olduğu gibi) büyük ölçekli benimsemeyi kolaylaştırmak olacaktır. İki yıl içinde insanların paralarını kripto para ile sanal yatağın altına sokabilecekleri bir yerde olacağımızı ve nereye giderse gitsinler paranın orada olacağını bileceklerini umuyorum."
-Sarah Granger, Yazar ve Konuşmacı
Kripto Para Birimlerinin Parasal Özellikleri Nelerdir?
1.Kontrollü arz
Çoğu kripto para birimi, token arzını sınırlar. Bitcoin'de arz zamanla azalır ve 2140 yılı civarında nihai sayısına ulacağı öngörülmektedir. Tüm kripto para birimleri, kodda yazılı bir programla token arzını kontrol eder. Bu, gelecekte herhangi bir anda bir kripto para biriminin parasal arzının bugün kabaca hesaplanabileceği anlamına gelir. Bu da paranızın değeri konusunda herhangi bir sürprizin oluşmayacağı anlamına gelir.
2.Borç Yok
Banka hesabınızdaki Fiat parası borç tarafından yaratılır ve defterinizde gördüğünüz rakamlar borçlardan başka bir şey ifade etmez. Bir IOU sistemidir. Kripto para birimleri borçları temsil etmez, sadece kendilerini temsil ederler.
Kripto para birimlerinin devrim niteliğindeki etkisini anlamak için her iki özelliği de göz önünde bulundurmanız gerekir. İzinsiz, geri çevrilemez ve yapay bir ödeme aracı olarak Bitcoin, bankaların ve hükümetlerin vatandaşlarının parasal işlemleri üzerindeki kontrolüne yönelik bir tepkidir. Birinin Bitcoin kullanmasını engelleyemezsiniz, birinin ödemeyi kabul etmesini engelleyemezsiniz, bir işlemi geri alamazsınız. Bir hükümet, banka veya başka bir merkezi kurum tarafından değiştirilemeyen sınırlı, kontrollü bir arzı olan para olarak, kripto para birimleri para politikasının kapsamına da bir tepkidir. Merkez bankalarının parasal arzı manipüle ederek enflasyonu veya deflasyonu kontrol altına almasını sağlarlar.
Kripto Para Birimlerini Anlamak: Yeni Bir Ekonominin Doğuşu
Çoğunlukla devrim niteliğindeki özellikleri nedeniyle kripto para birimleri, mucitleri Satoshi Nakamoto'nun bile hayal edemediği bir başarı haline geldi. Dijital bir nakit sistemi yaratmaya yönelik diğer her girişim, kritik bir kullanıcı kitlesini çekmese de, Bitcoin'de coşku ve hayranlık uyandıran bir şey vardı. Hatta bazı yorumculara göre Bitcoin bir kripto para olmanın ötesinde yeni bir ideoloji ve yaşam tarzını yansıtıyor.
Kripto para birimleri dijital altındır. Siyasi etkiden korunan sağlam paralardır. Kripto paralar, zaman içinde değerini korumayı ve artırmayı vaat ediyorlar. Kripto para birimleri aynı zamanda dünya çapında bir kapsamı olan hızlı ve rahat bir ödeme aracıdır ve kara borsalar ve diğer yasadışı ekonomik faaliyetler için bir ödeme aracı olarak hizmet edecek kadar özel ve anonimdirler. Bu da onların bir noktada tehlikeli bir yapı da barındırdıklarının bir göstergesidir. Ancak kripto para birimleri ödeme aracı olarak ortaya çıkmış olsalar da, bir spekülasyon aracı ve bir değer deposu olarak kullanılması -şimdilik- ödeme yönlerini gölgede bırakıyor.
Kripto para birimleri, yatırımcılar ve spekülatörler için inanılmaz derecede dinamik, hızlı büyüyen bir pazar doğurdu. Okcoin, Poloniex gibi borsalar, yüzlerce kripto para biriminin ticaretini sağlar. Kripto para borsalarının günlük ticaret hacmi, büyük Avrupa borsalarınınkini aşmaya başladı. Aynı zamanda, çoğunlukla Ethereum'un akıllı sözleşmeleriyle kolaylaştırılan İlk Para Dağıtımı (ICO) uygulaması, milyonlarca dolar toplamak için genellikle bir fikrin yeterli olduğu inanılmaz derecede başarılı kitle fonlaması projelerine hayat verdi. Örneğin "DAO" 150 milyon dolardan fazla bir fonla kurulmuştur.
Kripto Paralara Son Bir Bakış
Bu kadar hızlı büyüyen ve her geçen gün yeni yatırımcılara kucak açan bu piyasa günlük spekülasyonlara da fazlasıyla açık bir hale gelmiştir. Bu zengin madeni para ve jeton ekosisteminde, aşırı dalgalanma yaşarsınız. Bir madeni paranın günde yüzde 10 - bazen yüzde 100 - değer kazanması ve ertesi gün aynısını kaybetmesi yaygındır. Şanslıysanız, madeni paranızın değeri bir veya iki hafta içinde yüzde 1000'e kadar artar. Dolayısıyla bu piyasaya girme kararı aldığınızda çok fazla risk barındırdığını ve bir gecede her şeyinizi kaybedebileceğinizi göz önünde bulundurmalısınız.
